Η Ιερά Μονή Αρκαδίου είναι μια ιστορική Μονή στην Κρήτη. Σύμφωνα με την παράδοση θεμελιώθηκε από τον αυτοκράτορα Ηράκλειο και ανοικοδομήθηκε περί τον 5ο αιώνα, από τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Αρκάδιο, του οποίου το όνομα φέρει προς τιμή του.
Η Μονή Αρκαδίου απέχει 23 χιλιόμετρα από την πόλη του Ρεθύμνου και η πρώτη ολοκληρωμένη φρουριακή μορφή της δημιουργήθηκε την τελευταία περίοδο της Ενετοκρατίας.
Η συνεχής και ακατάπαυστη παρουσία οκτώ αιώνων της Μονής στη ζωή του νησιού της Κρήτης αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι της ιστορίας της.
Το πολύπλευρο έργο της Μονής ξεδιπλώνεται στο διάβα των αιώνων. Υπήρξε κέντρο παιδείας και αντιγραφής χειρογράφων. Τα δε εργαστήρια παραγωγής χρυσοκεντημάτων κατά το 17ο και 18ο αιώνα θάμπωσαν τον κόσμο.
Οι αγώνες της Μονής ενάντια στους κατακτητές ενέπνευσαν. Οι θυσίες των ανθρώπων που έζησαν και πέθαναν εκεί συγκίνησαν και παραδειγμάτισαν. Η κατάληψη της Κρήτης από τους Τούρκους γίνεται τη στιγμή που η Μονή Αρκαδίου βρίσκεται σε άνθηση.
Κατά την επανάσταση του 1821 οι μοναχοί συμμετέχουν και πρωτοστατούν στα γεγονότα.Η πρώτη καταστροφή έρχεται. Τότε λεηλατείται και αναγκαστικά εγκαταλείπεται από τους μοναχούς για ένα μικρό διάστημα. Πολύ σύντομα επιστρέφουν.
Το ανώτατο σημείο στην πυραμίδα της προσφοράς της Μονής είναι όταν ανεβαίνει το σκαλοπάτι της αυτοθυσίας, του ηρωισμού και του θεάρεστου αλτρουισμού. Είναι το Ολοκαύτωμα της 8ης Νοεμβρίου 1866. Η Μονή έδωσε το δικό της παρόν στον αγώνα ενάντια στη σκλαβιά. Πέτυχε να αποτινάξει τα δεσμά που λυσσωδώς οι εχθροί ζητούσαν να της περάσουν και να καταφέρει να αλλάξει τον ρου της ιστορίας της Κρήτης.
Έκτοτε η Μονή φέρει το βάρος της ιστορίας στους ώμους της συνεχίζοντας να λαμβάνει μέρος στους αγώνες που ακολούθησαν σε όλες τις εκφάνσεις στο πολύπαθο νησί μας και προσπαθεί με κάθε τρόπο να ανταποκριθεί επάξια στο λαμπρό παρελθόν της.
